Langevezelhennep: wat leerden de proeven van seizoen 2023 ons?

Hennep voor textieltoepassingen heeft de afgelopen jaren opmerkelijke vooruitgang geboekt, onder andere door de ontwikkeling van oogstmachines die hennep zoals vlas kunnen oogsten en het dus mogelijk maken om hennep in te zetten in de textielsector. In 2023 heeft het Hemp4Circularity-project verschillende veldproeven opgezet. In België volgden Inagro en Valbiom hennepvelden op, terwijl Van de Bilt dat deed in Nederland en Natuvalis in Duitsland. Ook voerde HOGENT experimenten uit om de impact van vroeg en laat oogsten op de stro- en vezelopbrengst te bepalen.  

Trials 2023 – Main Visual

4 hennepvelden van dichtbij opgevolgd in België, Nederland en Duitsland 

Partners Inagro, Valbiom, Natuvalis en Van de Bilt volgden elk een hennepveld op van zaaien tot en met het in balen persen van het hennepstro. De hennepplanten werden gemonitord om inzicht te verkrijgen in de groei van het gewas. Alle velden werden ingezaaid tijdens de normale zaaiperiode (eind april-midden mei).  

Zowel bodemverdichting als oogsttijdstip spelen een belangrijke rol in de groei van de planten. Bodemverdichting lijkt de ontwikkeling en groei van hennep aanzienlijk te beïnvloeden. Knolgewassen zoals chicorei of aardappel, die onder natte omstandigheden worden geoogst, kunnen een negatieve invloed hebben op de bodemstructuur, waardoor dit ook een impact heeft op volggewassen zoals hennep. Op één van de opgevolgde velden waar chicorei werd geteeld als voorteelt waren de planten vlak voor de oogst minder dan 1 meter hoog, vergeleken met de gebruikelijke 2 meter die je dan mag verwachten.   

Een late oogst heeft ook significante impact op de resultaten. Natte weersomstandigheden verlaatten de oogst op alle velden in België, Nederland en Duitsland. Hennep voor textieltoepassingen wordt meestal geoogst wanneer het gewas voor ongeveer 50% in bloei staat. Een vroege hennepvariëteit bloeit eind juli, waardoor het ideale oogsttijdstip valt binnen de eerste week van augustus. In 2023 kon pas in de derde week van augustus worden geoogst. Hierdoor waren de planten groter, wat het oogsten bemoeilijkte.  

Impact van het oogsttijdstip onderzocht op Proefhoeve Bottelare  

In 2023 voerde partner HOGENT veldproeven uit om de impact van oogsten in verschillende stadia, anders dan 50% bloei, te beoordelen. Hoewel de literatuur suggereert dat dit het beste tijdstip is om hennep voor textiel te oogsten is dit niet altijd mogelijk vanwege ongunstige weersomstandigheden of beperkte beschikbaarheid van oogstmachines. Daarom is het relevant om een ruimere oogstperiode te onderzoeken.  

Hiervoor werd een veldproef met verschillende oogsttijdstippen opgezet op Proefhoeve Bottelare van HOGENT. Het vroege ras Santhica 27 en het late ras Santhica 70 werden hiervoor uitgezaaid. Het vroege ras werd op drie verschillende momenten geoogst: bij 50% bloei, bij zaadvorming en bij volledige rijpheid van het gewas. Het late ras werd op twee verschillende momenten geoogst: vóór de bloei en na 50% bloei. Vezelopbrengst en -kwaliteit van beide variëteiten geoogst op de verschillende tijdstippen werden geanalyseerd om de invloed van het oogsttijdstip op beide parameters te evalueren.    

De resultaten laten enerzijds zien dat oogsten eerder dan het 50% bloeistadium (d.w.z. voor de bloei) leidt tot significante opbrengstverliezen in biomassa- en de totale vezelopbrengst, maar niet voor de lange vezelopbrengst. Anderzijds laat oogsten in een later stadium dan 50% bloei (d.w.z. bij zaadvorming of zaadrijping) geen significante opbrengstverschillen zien, maar de kwaliteit van de vezels blijkt lager te zijn en de vezels lijken grover.    

Over het algemeen wordt de optimale combinatie van vezelopbrengst en -kwaliteit alleen bereikt wanneer er geoogst wordt in het 50% bloeistadium. Het oogsten van een late cultivar in het de periode voor bloei kan echter wel een haalbare optie zijn. De proef zal in 2024 herhaald worden om deze bevindingen verder te onderzoeken en begrijpen.   

Wat brengt seizoen 2024?  

Ook in 2024 volgt Hemp4Circularity hennepvelden op. Huidig jaar vertoont een atypische lente en zomer en hoewel de meeste hennep tijdens de normale zaaiperiode werd ingezaaid, waren de temperaturen koud en viel er in sommige regio’s veel neerslag op korte tijd. Hierdoor kiemde de hennep moeilijk en langzaam. Ook de groei bleef hierdoor achter. Normaalgezien worden de planten 30 dagen na het zaaien ongeveer 60-80 cm hoog. Dit jaar bereikten de planten op sommige velden slechts een hoogte van 20-25 cm. Er is echter ruimte voor optimisme, omdat we hogere temperaturen verwachten die de ontwikkeling wellicht zullen versnellen. De plantengroei en dus de stro- en vezelopbrengst zullen gedurende het seizoen nauwlettend in de gaten worden gehouden.  

Interesse in het project?

Interesse in het telen van hennep voor textieltoepassingen? Mis onze volgende veldbezoeken niet! Bezoek onze kalender of volg ons op LinkedInom zeker te zijn dat je niets mist!